Louis Matthijsse (58) is doof en blind en maakt in zijn dagelijks leven gebruik van braille. Op de foto zie je Louis een ‘brailleleesregel’ gebruiken in combinatie met een telefoon.
Louis, wil je jezelf voorstellen?
Mijn naam is Louis Matthijsse, 58 jaar. Ik woon in Sint-Michielsgestel, met twee katten en een blindengeleidehond. Ik heb het syndroom van Usher, type 1. Ik ben doof geboren, ik was 51 toen ik blind werd. Ik heb onderwijs gevolgd aan het Instituut voor Doven, nu Kentalis, in Sint-Michielsgestel. Ik werk als assistent-docent van de opleiding Leraar/Tolk Nederlandse Gebarentaal aan de Hogeschool Utrecht. Dat doe ik ongeveer 30 uur per jaar.
Wil je vertellen over het leren van braille?
Ik wilde braille leren om mezelf voor te bereiden dat ik later niet meer zou kunnen lezen. Ik kon toen nog redelijk zien. Ik heb braille geleerd bij een revalidatiecentrum voor doofblinden van Kentalis, in Sint-Michielsgestel. Vanaf mijn 28e jaar kreeg ik een keer per week les van Margriet, revalidatietherapeut. Ik vond het erg moeilijk om braille te leren en moest veel oefenen. Na de eerste keer oefenen was ik erg moe en had ik het gevoel alsof ik had hardgelopen. Na vier jaar oefenen kon ik makkelijk en snel braille lezen.
Wat is het verschil tussen een braillemachine en brailleleesregel?
Een braillemachine (ook wel braille-typemachine genoemd) is een machine met zes grote toetsen. Als je typt wordt op speciaal papier braille afgedrukt. Een brailleleesregel is elektronisch. Je kunt deze aan een computer koppelen met een kabelsnoer. Als je typt op het toetsenbord gaan op de leesregel braillepunten omhoog. Zo kan ik teruglezen wat ik heb getypt. Ook kan ik via de leesregel andere digitale informatie lezen (bijvoorbeeld internet, mail, Facebook). De leesregel kan ook via bluetooth verbinding maken met een iPhone of iPad. Het lezen of schrijven van informatie werkt dan verder hetzelfde.
Gebruik je liever een braillemachine of brailleleesregel?
Voor een braillemachine heb je meer kracht en energie nodig om te typen. De toetsen van een brailleleesregel zijn soepeler en lichter, net als een gewoon toetsenbord. Ik vind de brailleleesregel fijner dan de braillemachine.
Lees je graag boeken?
Ja, ik vind boeken lezen erg leuk om te doen. Maar een boek uitlezen binnen één dag is onmogelijk voor mij. Voor een dik boek in braille zijn ongeveer 40 ‘mappen’ nodig, één map is ongeveer 50 pagina’s van een boek. Ik kan in ongeveer drie weken een boek uitlezen. Ik kan boeken in braille bestellen via de bibliotheekservice Passend Lezen.
Welke manieren van communiceren gebruik je nog meer?
Vingerspellen-in-de-hand en Tactiele Gebaren.
Is er nog iets dat je wilt vertellen over braille?
Ik ben erg blij dat een brailleleesregel zoveel mogelijkheden biedt. Met bijvoorbeeld mailen, appen, Facebook en internetten blijf ik in contact met anderen en krijg ik meer informatie.
Met dank aan Ekrem Koç voor het afnemen van het interview.
